कृष्ण काश्यप,
वर्ष : ०२ | अङ्कः १४ | मंसिर/पौष २०७६,
कोषराज न्यौपानेद्वारा नेपालीमा संस्कृतका श्लोकको नेपाली त्यही छन्द वा अनुष्टुप र वसन्तलिनका छन्द र मन्दाक्रान्तामा अनुवाद गरेको हो । खिल शर्मा राजीव लोचन जोशी स्मारक प्रतिष्ठानले कवि शिरोमणि राजीव लोचन जोशीको ९१औँ स्मृति दिवस पारेर यो सुभाषित प्रकाशन र लोकार्पण गरियो । कवि युवराज मैनालीलाई सम्मान पनि गरिएको कार्यक्रममा सभापति पुरुषोत्तम जोशी रहनुभएको थियो । यस संस्थाले ३२ वटा पुस्तक प्रकाशित गरिसकेको छ ।
२२२ सुभाषित महाभारत सूक्तिपछिको हो । यी सुभाषितमा संस्कृतको नेपाली व्याख्या २२२ श्लोकमा गरिएको छ । १ श्लोक हेरौं ।
अत्यम्बुपाना…
पानी धेर पियौँ भने उदरमा खाना नपच्ने पिर
पानी थोर पियौँ भने पनि उही दोषै हुने आखिर
हाम्रो पाचन शक्ति सन्तुलनमा पानी छ सवोर्परि
पानी छिन्छिन् थोर थोर पिउनु चाइन्न धन्वन्तरि ।
चरक संहिता
दुस्संगबाट हानी
दुर्जनेन सम प्रीति
ज्यादै दुर्जनसाथ प्रीति कहिल्यै गाँस्ने हुँदै हुन्न रे ।
काले अंगार छोएमा कालै हात हुने भएछ ।
संपादक, सुभाषित भाण्डागार
मूर्खको बैगुण
परोक्षे कार्यहन्तार…विषकुंभ प¥योसुखं ।
आफू इटर हुँदा विगार्छ नि सधै निन्दा निकै गर्छ है ।
त्यस्तो दुर्जन पेटमा विष लिएर नौनी दली हिड्छ है ।
हितोपदेश
स्त्री बिग्रने
नारीणाँ दूषणानि छ ।
सुरा खाएर मात्दै पति विरह गरी दुष्टका साथ हिँडदै ।
हीड्ने नारीहरु हुने अधिक चनतमते होस् राख्नु विचादैर् ।
पुरा कृतानि पापानि…
अघिल्ला जन्मका पाप फल्छन् है यस जन्ममा
रोग दुर्गति आफन्ती आकास मृत्यु रुपमा
मत्स्यपुराण
यस्तै अनेक सुभाषित छन् । जति पढ्यो त्यति मीठो ।
प्रिय वाक्य प्रदानेन सुवेर्….वचनका दरिद्रता ।
मीठो वचन वोल्नाले प्राणी सन्तुष्ट वन्छन् ।
अतः मीठो गरी बोलौ दरिदृ किन बोलिमा
मुक्तिं इच्छसि चेत् तात
मुक्ति खोज्छौ भने वावू विषय विषवत् त्यज
क्षमा दया र सत्यादि सधैँ अमृत झै भज
यसरी यो पुस्तक मिठाशयुक्त छ र सबैको लागि
गीताको काम गनेर्छ माओको रेडवुक जस्तै ।